ຊ່ອຍອະທິບາຍໃຫ້ຂ້ານ້ອຍຮູ້ແດ່ວ່າ ກາບ, ກອນ, ໂຄງ ແລະ ສານ ແຕກຕ່າງກັນແນວໃດ?
ຂໍຕົວຢ່າງພ້ອມ, ຂອບໃຈຂ້ານ້ອຍ.
ບໍ່ມີຄົນສົນໃຈ ຫຼືບໍ່ມີໃຜຮູ້ຕອບ? ຖ້າຕັ້ງບົດສົນທະນາກ່ຽວກັບບັນຫາບ້ານເມືອງຂອງໄທ
ຄົງມີຄົນເຂົ້າມາໃຫ້ຄຳເຫັນຈົນອ່ານນຳບໍທັນພຸ້ນລະ !
อย่าเพิ่งน้อยอกน้อยใจไปเลย
การเรียนวิชากาพย์ กลอน โคลง ฉันท์นั้นยาก
ยากตรงที่ต้องเอาคำสัมผัสคล้องจองมาให้ตรงตำแหน่ง
อยากชำนาญต้องรู้บาลี สันสกฤษ เขมรเพิ่มเติม
เขียนอย่างนี้ไม่เห็นภาพ เอาตัวอย่างดูเองแล้วกัน
ตัวอย่างกาพย์ที่เรียกว่ากาพย์ยานี 11
ราตรีที่เนิ่นนาน รัตติกาลที่ยาวไกล
ฉุดลากกระชากใจ ให้หวั่นไหวในเอกา
น้ำตาเริ่มท่วมท้น ความหมองหม่นยลเยือนหา
อ้างว้างค้างดวงหน้า ดั่งเมฆาพร่าดวงเดือน
ตัวอย่างกลอนที่เรียกว่ากลอน 8
ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน
แม้นเกิดในใต้หล้าสุธาธาร ขอพบพานพิศวาสไม่คลาดคลา
แม้เนื้อเย็นเป็นห้วงมหรรณพ พี่ขอพบศรีสวัสดิ์เป็นมัจฉา
แม้เป็นบัวตัวพี่เป็นภุมรา เชยผกาโกสุมปทุมทอง
เจ้าเป็นถ้ำอำไพขอให้พี่ เป็นราชสีห์สมสู่เป็นคู่สอง
จะติดตามทรามสงวนนวลละออง เป็นคู่ครองพิศวาสทุกชาติไป.
ตัวอย่างโคลงที่เรียกว่าโคลง 4 สุภาพ (ความยากอยู่ที่ภาคบังคับเสียงเอก โท)
เสียงซอในป่ากว้าง บรรเลง
อ้อเอียดออดสีเพลง กล่อมเร้า
กระทบทับข่มเหง ลำไผ่ กันนา
เสียงเสียดสีคละเคล้า ขับร้องเพลงแผล
แลลำรอยเริ่มร้อน ทวีวัน
เพลิงคุประกายพลัน หมกไหม้
ฉวยโอกาสโหมรัน แผลงเดช
วายุทำลายได้ ใส่เชื้อผลาญเผา
ตัวอย่างฉันท์ที่เรียกว่าอินทรวิเชียรฉันท์ 11 (ความยากอยู่ที่การบังคับเสียงครุ ลหุ)
คิดถึงนะรู้ไหม และจะไม่ละห่วงหา
คิดถึงตลอดมา ขณะนี้และเรื่อยไป
ถึงเธอมิคิดถึง จะมิซึ้ง..มิหวั่นไหว
ไม่เห็นจะเป็นเป็นไร จะจำไว้ก็แล้วกัน
ถึงจะยกมาให้ดูเพียง 4 แบบ แต่จริงๆ แล้วมีมากมาย
อยากรู้มากกว่านี้ให้ไปอ่านทางเว็บไทยเถิด
Anonymous wrote:ຊ່ອຍອະທິບາຍໃຫ້ຂ້ານ້ອຍຮູ້ແດ່ວ່າ ກາບ, ກອນ, ໂຄງ ແລະ ສານ ແຕກຕ່າງກັນແນວໃດ?ຂໍຕົວຢ່າງພ້ອມ, ຂອບໃຈຂ້ານ້ອຍ.
ລອງໄປແວ່ເບິ່ງ ເວັບໄຊທ໌ ທ່ານ ຂຽດຂາຄຳ ຫລື ສີວິໄລ ທັມມະວົງສາ ເບິ່ງເນີ
https://sites.google.com/site/laopoemsandbooks/home/h
ໂຕຢ່າງໜຶ່ງຈາກເວັບເພິ່ນ:
ກາພຍານີ ບໍ່ໄດ້ບັງຄັບສຽງເອກໂທ,
ສ່ວນຫຼາຍນິຍົມໃຊ້ແຕ່ງພັລນາຄວາມງາມຂອງທັມມະຊາຕ.
ບົທນຶ່ງມີ 2 ບາທ. ບາທນຶ່ງມີ 2 ວັຄ, ວັຄໜ້າມີ 5 ຄໍາ ແລະ ວັຄຫຼັງມີ 6 ຄໍາ.
ໂຄງຮ່າງຂອງກາຣສໍາຜັສມີດັ່ງນີ້:
ຄໍາສຸດທ້າຍວັຄໜ້າ ສໍາຜັສກັບຄໍາທີ 3 ວັຄຫຼັງ ຂອງບາທທີ 1.
ຄໍາສຸດທ້າຍຂອງບາທທີ 1 ສໍາຜັສກັບຄໍາສຸດທ້າຍວັຄໜ້າ ແລະຄໍາທີ 3 ວັຄຫຼັງ ຂອງບາທທີ 2.
ຄໍາສຸດທ້າຍຂອງບາທທີ 2 ສໍາຜັສກັບຄໍາສຸດທ້າຍໃນບາທທີ 1 ຂອງບົທຕໍ່ໄປ.
(ບົທທີ1)ບາທທີ 1: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
(ບົທທິ1)ບາທທີ 2: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
(ບົທທີ2)ບາທທີ(1): 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
(ບົທທີ2)ບາທທີ(2): 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
ຕົວຢ່າງ:
ວຽງຈັນທນ໌ ນັ້ນງາມດີ......ໄຟແສງສີ ສ່ອງສວ່າງ
ຍາມແລງ ແຍງຍາມຍ່າງ......ຫໍໂຮງວັງ ຫ້າງຍິບຍັບ
ເພີນຕາ ໄດ້ມາເຫັນ......ແນມຈົນເອັນ ຕາບໍ່ພັບ
ສວຍງາມ ສໍ່າຂຽນພາພ......ເມີ່ມອງຊາບ ປາບປື້ມຊວງ.
ຂໍ້ສັງເກຕ: ທ່ານສາມາຖຕື່ມເຕີມຄໍາສໍາຜັສໃນ, ສໍາຜັສລຽງອັກສອນ, ເພື່ອໃຫ້ກອນມີຄວາມອອນຊອນຂຶ້ນ.
ເຊັ່ນ: (ຈັນທນ໌-ນັ້ນ, ແລງ-ແຍງ, ແຍງຍາມຍ່າງ, ເມີ່ມອງ)
ຂອບໃຈທຸກໆທ່ານທີ່ສະລະເວລາເຂົ້າມາປະກອບຄຳເຫັນ. ທ່ານ PeaceBeWithUs ຊ່ອຍອະທິບາຍ
ຄຳວ່າ ການ ກາຣ ກາລ ໃຫ້ຮູ້ນຳແດ່ວ່າມີຄວາມໝາຍແລະຫລັກການໃຊ້ແນວໃດ? ຂອບໃຈຫລາຍໆ
ຄຳທີ່ອອກສຽງວ່າ ການ ນີ້ ມີຫລາຍຄວາມໝາຍ.
ຖ້າຂຽນຕາມເຄົ້າ ແຕ່ລະຄຳ ຊິມີຄວາມໝາຍຈັ່ງຊີ້:
ການ: ຟັນອ້ອມຕົ້ນໄມ້ ເພື່ອໃຫ້ຕາຍ ຫລື ເພື່ອເອົາໄປປູກໃໝ່, ປ້ອງກັນໄວ້
ກາຣ (ມາຈາກຄຳວ່າ ກາຣະ ໃນພາສາ ບາລີ): ວຽກ ໜ້າ ສິ່ງທີ່ເຮັດ. ຖ້າຢູ່ທ້າຍຄຳ ລາງຄຳ ເຊັ່ນ ຂ້າຣາຊກາຣ ຂ້າຣັຖກາຣ ແມ່ນແປວ່າ ຜູ່ເຮັດ.
ກາຣນ໌ (ມາຈາກຄຳວ່າ ກາຣະນະ ໃນພາສາ ບາລີ): ມູລ, ເຫຕ
ກາລ (ມາຈາກຄຳວ່າ ກາລະ ໃນພາສາ ບາລີ): ເວລາ, ຄັ້ງ, ຄາວ.
ກາລະ ຫລື ກະລະ: (ສີ) ດຳ. ດັ່ງລາງຄົນເວົ້າວ່າ ກະລາດຳ ເອີຍ. ເພິ່ນເວົ້າທັງຄຳບາລີ ແລະ ລາວ ສົມກັນ
ກາລະກິຣິຍາ: ຄວາມຕາຍ
ກາລະໂຣຄ: ໂຣຄຮ້າຍແຮງທີ່ນຳໄປສູ່ຄວາມຄວາມຕາຍ
ຂໍຂອບໃຈທ່ານ PeaceBeWithUs ຫລາຍໆ ທີ່ສະລະເວລາອັນມີຄ່າຂອງທ່ານເຂົ້າມາອະທິບາຍ
ໃຫ້ຮູ້ຄວາມໝາຍຂອງຄໍາເຫຼົ່ານັ້ນ. ເມື່ອອ່ານເຫັນຄຳສັບ ຂ້າຣາຊກາຣ ແລະ ຂ້າຣັຖກາຣ ແລ້ວ
ກໍ່ເກີດຄວາມຢາກຮູ້ວ່າສອງສັບນີ້ມີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງກັນແນວໃດ?
ຂອບໃຈ
ຂໍໂທສເດີ ທີ່ໃຫ້ນິຍາມຜິດໄປ.
ກາຣ ໃນຄຳວ່າ ຂ້າຣາຊກາຣ ຫລື ຂ້າຣັຖກາຣ ແມ່ນແປວ່າ ວຽກ ໜ້າທີ່.
ຜູ່ເຮັດ ແມ່ນຄຳວ່າ ຂ້າ ທີ່ຢູ່ທາງໜ້າພຸ້ນ.
ระหว่างรออาจารย์ ก็เอาทางไทยใช้ไปก่อนนะ
กาน คือ การตัดกิ่งไม้เล็กๆ ให้เหลือแต่ต้น หรือการตัดกิ่งไม้เพื่อให้แตกใหม่ เช่น การกานกิ่งไม้
การ คือ งาน ธุระ สิ่งที่จะทำ เช่น ทำงานทำการ
กาล คือ เวลา เช่น คำว่า กาลเทศะ (อ่านว่า กาละเทสะ หมายถึงเวลาและสถานที่) ถึงกาลแล้ว หมายถึง ถึงเวลาแล้ว
ขอเพิ่มคำพ้องเสียงให้อีกนะ
การณ์ คือ เหตุการณ์ เรื่องราว เช่น การคาดการณ์ หมายถึง การคาดคะเนเรื่องราวล่วงหน้า
กาญจน์ คือ ทองคำ เช่น กาญจนบุรี(กานจะนะบุรี) หมายถึง เมืองทองคำ
กาฬ คือ สีดำ ความมืด เช่น พระกาฬ หมายถึง เทพแห่งความตาย
กานท์ คือ บทกลอน เช่น รักชอบทางกลอนกานท์ อยากสื่อสารจากหัวใจ รักชอบจงเรียนไป เดี๋ยวหัวใจจะจำเอง เป็นต้น
กานต์ คืด ผู้เป็นที่รัก ที่พอใจ (คำๆ นี้ ให้ความหมายดี คนไทยก็ชอบใช้ตั้งชื่อลูก)
เพื่อกันความสับสน ขอแนะนำให้ใช้อักษรลาวของท่านมหาสีลา นักปราชญ์ท่านนี้ ท่านศึกษาตำรามามาก
หลักไวยกรณ์ของท่าน ทางไทยก็นับถือ
Anonymous wrote:ระหว่างรออาจารย์ ก็เอาทางไทยใช้ไปก่อนนะกาน คือ การตัดกิ่งไม้เล็กๆ ให้เหลือแต่ต้น หรือการตัดกิ่งไม้เพื่อให้แตกใหม่ เช่น การกานกิ่งไม้การ คือ งาน ธุระ สิ่งที่จะทำ เช่น ทำงานทำการกาล คือ เวลา เช่น คำว่า กาลเทศะ (อ่านว่า กาละเทสะ หมายถึงเวลาและสถานที่) ถึงกาลแล้ว หมายถึง ถึงเวลาแล้ว ขอเพิ่มคำพ้องเสียงให้อีกนะการณ์ คือ เหตุการณ์ เรื่องราว เช่น การคาดการณ์ หมายถึง การคาดคะเนเรื่องราวล่วงหน้ากาญจน์ คือ ทองคำ เช่น กาญจนบุรี(กานจะนะบุรี) หมายถึง เมืองทองคำกาฬ คือ สีดำ ความมืด เช่น พระกาฬ หมายถึง เทพแห่งความตายกานท์ คือ บทกลอน เช่น รักชอบทางกลอนกานท์ อยากสื่อสารจากหัวใจ รักชอบจงเรียนไป เดี๋ยวหัวใจจะจำเอง เป็นต้นกานต์ คืด ผู้เป็นที่รัก ที่พอใจ (คำๆ นี้ ให้ความหมายดี คนไทยก็ชอบใช้ตั้งชื่อลูก)เพื่อกันความสับสน ขอแนะนำให้ใช้อักษรลาวของท่านมหาสีลา นักปราชญ์ท่านนี้ ท่านศึกษาตำรามามาก หลักไวยกรณ์ของท่าน ทางไทยก็นับถือ
ລາວກ່ອນ 75 ກໍແບບດຽວກັນກັບໄທນີ້ແລ້ວ, ບໍ່ມີໃນພາສາລາວກໍຄືຄຳທີ່ຂ້ອຍໃສ່ສີແດງນັ້ນລະ. ຂອບໃຈເດີ້ທີ່ອົດສານຳມາໃຫ້ຮູ້ນຳ.
PeaceBeWithUs wrote:ຂໍໂທສເດີ ທີ່ໃຫ້ນິຍາມຜິດໄປ.ກາຣ ໃນຄຳວ່າ ຂ້າຣາຊກາຣ ຫລື ຂ້າຣັຖກາຣ ແມ່ນແປວ່າ ວຽກ ໜ້າທີ່.ຜູ່ເຮັດ ແມ່ນຄຳວ່າ ຂ້າ ທີ່ຢູ່ທາງໜ້າພຸ້ນ.
ຂອບໃຈຫລາຍໆ. ບາງຄົນກໍ່ວ່າ ຂ້າຣາຊກາຣແມ່ນຄົນເຮັດວຽກຮັບໃຊ້ເຈົ້າຊີວິດ
ສ່ວນ ຂ້າຣັຖກາຣແມ່ນຄົນເຮັດວຽກໃຫ້ຣັຖບານ.
ຖ້າແປຕາມຄຳ ຣາຊກາຣ ກໍແມ່ນ ວຽກຂອງຣາຊາ ຣັຖກາຣ ກໍ່ແມ່ນ ວຽກຂອງຣັຖດັ່ງນັ້ນ ຖ້າແປຕາມຄຳອີກ
ຂ້າຣາຊກາຣ ກໍແມ່ນ ຜູ່ີຮັບໃຊ້ວຽກຂອງຣາຊາ
ຂ້າຣັຖກາຣ ກໍແມ່ນ ຜູ່ຮັບໃຊ້ວຽກຂອງຣັຖ