Pasalao

   ສົງຄາມເຢັນ ຫລາຍລ້ານປີ       ລະວ່າງ ມານ ແລະ  ສິນທໍາ.

  ຟ້າສູງດິນຕໍ່າ. ມານສູງຂຶ້ນ..ເທົ່າໃດ...ສິນທັມ (ກົດໝາຍ) ແຮງສູງຂຶ້ນ(ໄລ່ຕາມໃຫ້ກາຍ [ມານ])ສູງໄປຕາມດໍາລັດເທົ່ານັ້ນ. ນີ້ຄື:  Zig-zag fight ລະວ່າງ ມານ ແລະ ສິນທັມ.

 ຄໍາເຕືອນ: ກ່ອນ ຈະເຂົ້າໃຈ ໂລກຂອງມານ ຫຼື ທີ່ມາຂອງມານ

ຈໍາເປັນທີ່ສຸດທີ່ທ່ານຜູ້ອ່ານ ຕ້ອງອ່ານ ຜ່ານດ່ານແຕ່ລະດ່ານນີ້ໄປ

ເປັນ  Avant- garde  ຫຼື ກຸນແຈ  ກ່ອນຈະເຖີງ  ເປີດ ປະຕູຂອງມານ ໃນຣະບອບ ທຸນນິຍົມ

 Capitalist economic system ເພາະ  Subject  ນີ້ ອາດ too

complicat for you to understand.

  ຫັວງວ່າ ທ່ານຜູ້ອ່ານ ຈະໄຊ້ຈິດວິນຍານ ອ່ານ ຊັ່ງຊາ ຮີ່ນຕອງດ້ວຍເຫດແລະຜົນ.  ຢ່າຕ້ອງໃຫ້ ອໍານາດ ຜົນປະໂຫຍດ

ຫົວຊາດນິຍົມ ຄວາມຊິງຊັງ ລໍາອ່ຽງ ກາຍເປັນ ເສັ້ນຜົມ ບັງ ສິນທັມ,

ສັດຈະທັມ, ຄວາມຖືກຕ້ອງ.  

  Satu ,Satu , Satu may Buddha God  help my country and my Lao peace-loving people.

 ☼

ອີງຕາມຫັລກກ່ານ ຈາກ ປື້ມ Psychology and Economics, ນັກວິທະຍາສາດ ທາງດ້ານສັງຄົມສາດທົ່ວໄປ ຍອມຮັບຮູ້ກັນເປັນເອກກະສັນວ່າ ຄວາມຕ້ອງການຂອງມະນຸສຊາຕ

(human needs and human wants) ແມ່ນກ້ວາງຂວາງຢ່າງບໍ່ມີຂອບເຂດຈໍາກັດ (Unlimited).

ສັງຄົມວັດຖຸນິຍົມໃນໂລກຕາເວັນຕົກ ຫຼື ໃນ Capitalist economics system ເອີ້ນວ່າ  Free market  market economy.

   ກໍາໄລ (profit) ຜ່ານຄາບ ວັດຖຸ ນິຍົມ (materialism) ແມ່ນ ມີຄວາມຈໍາເປັນທີ່ສຸດ ...ເປັນ  economic  incentive  ທີ່ສາມາດທໍາໃຫ້ ມວນມະນຸສຊາຕ  ດິ້ນລົນ ກະເສືອກກະສົນ ບາກບັ່ນ ແບກຫາມທໍາງານໝັກ ມີ ຫົວຄິດພະລິດສ້າງ  (Entrepreneur) ຂົນຂວາຍຄົ້ນຄົ້ວຊອກຫາ ວິທະຍາສາດ  New techonology ໄໝ່ໆ ຫຼື ແນວຄິດໄໝ່ໆ (New idea) ເຂົ້າມາປະກອບ ໃນການພະລິດ ເພືອ່ຕ້ອງການ ໃຫ້ ມີ ກໍາໄລຫລາຍໆ (Maximize profit)  ໃນຣະບົບທືນນິຍົມ.

 ປຣາດຊະຍາ ຫັລກການ Free enterprise ໃນໂລກ  Capitalism  ນີ້ ຍ້ອນ Profit  ພາຍໄຕ້ສັງຄົມມະນຸສ ຊາຕທີ່ມີ ລຖບ ອະນຸມັດ ສິດທີ ແລະ ອິສຣະພາບ ໃຫ້ ປຊຊ ຢ່າງເຕັມໃບໃນ

ການລົງແຂ່ງຂັນທຸຣະກິດ ຍ້ອນເຫັນກໍາໄຣ  (Profit to be made) ໃຜໆ ຜູ້ໃດ  ນັກລົງທືນ ນ້ອຍ ໃຫ່ຍ ຫ້າງຮ້ານ ບໍຣິສັດ ຕ່າງກໍໄຝ່່ຝັນ ຢາກໂດດລົງ ຫຼື ຂໍໃບອະນຸຍາດ ຢາກເຂົ້າໄປແຂ່ງຂັນລົງທຸນ ໃນວົງທຸຣະກິດຕ່າງໆ ເພືອ່ໃຫ້ໃດ້ມາ ຊຶ້ງກໍາໄຣ (Profit) ຫລາຍເທົ່າທີ່ຈະຫລາຍໃດ້ ຈົນ ປະລິມານຂອງການລົງທຸນ (Total capital investment) ດືງຈຸດຂອງສັງຄົມ ເຖີງ ເສັ້ນ Marginal profit = Marginal capital investment =1 ເອີ້ນວ່າ  Optimal level

ຫຼື we are reaching the law of diminishing return. 

  ດັ່ງນັ້ນ, ໂສມໝ້າ ຖານະ ການເປັນຢູ່ (niveau de vie)ຂອງສັງຄົມໃນໂລກຕາເວັນຕົກ 

ຈັ່ງ ມີຣະດັບການເປັນຢູ່ ສູງ ສາມາດປ່ຽນແປງໄປ ວິຖີ ຊີວິດ ກ່ານເປັນຢູ່ ຂອງ ປະຊາກອນ

ຂອງຊາດຕ່າງໆ ໄປໃນທາງບວກ ຫຼື ໃຫ້ດີຂື້ນໄປເລື້ອຍໆ.  

  ຈາກຂໍ້ມູນ ຫັລກກ່ານນີ້ ທ່ານ ຜູ້ອ່ານ ນັກຮຽນຮູ້ ນັກປາດ ນັກບັນດິດທັງຫລາຍ (ເວັ້ນເສັຽແຕ່ ນັກ ປະຕິວອດ ຈາກ  Kayson School of thought) ພໍສະລຸບ ລົງເອີ່ຍ ເຫັນດີ ໃນໝ້າເຈັ້ຽດຽວກັນວ່າ ມະນຸສ ຍິ້ງມີການແຂ່ງຂັນກັນເທົ່າໃດ ຍິ້ງທໍາໃຫ້ສັງຄົມ ມະນຸສຊາດໃດ້ຮັບໝາກຜົນ ຈະເຣີນງອກງາມ ຮັ່ງມີ....ຈາກການແຂ່ງ ຂັນ ຍີ້ ....ເອີ້ນວ່າ  Big   consumer   surplus ຫຼື 

ສັງຄົມໃນຊາດ ສາງມາດ ພະລິດ ເຄືອ່ງ ອຸບປະໂພກ ບໍຣິໂພກ ຕ່າງໆ ໂດຍ ຫຼື ຍ້ອນ  New techmology ສັງຄົມສາມາດ ດຶງເສັ້ນ Marginal cost  ລົງ ຕໍ່າ ເທົ້າທີ່ຈະຕໍ່າໃດ້.

  ຕົວຢ່າງ:  Prototype of computer   ທີ່  U.S Army  ນໍາມາ ທົດລອງ ໄລ່ເງິນ ເດືອນ ທະຫານ ໃນປີ  1949  ມີຄວາມໃຫ່ຍ ຫຼື ຂະນາດ ສໍ່າເຮືອນ  ສາມຊັ້ນ ແລະ ມີຕົ້ນທຸນ ລາຄາໃນ ການ ພະລິດເຖີງ $ 16 000 000.

  ພຽງແຕ່...ຫລາຍ ສິບປີຜ່ານມາເທົ້ານັ້ນ (ບໍ່ຮອດ ສະຕະວັດຊໍ້າ)  ການປ່ຽນແປງ ທາງດ້ານ  Technology   Computer ແບບດຽວກັນ ແຕ່ໄຊ້ ວຽກໃດ້ ຫລາຍກ່ອນ ມີ  Memory  ຫລາຍ ກ່ອນ  ໄວກ່ອນ ເບົາກ່ອນ ນ້ອຍກ່ອນ ມີຮູບຮ່າງພຽງ ສໍ່າ ສາມ ສີ່ ນິ້ວມື ມີ ເທົ້ານັ້ນ ມີ ຣາຄາ ພຽງ $ 4 to $ 8 dollars  ຊຶ້ງພວກເຮົາ ຫາຊື້ ໃດ້ ຕາມ  Walt Mart  or in any store or  any super market  ຕ່າງໆ. 

    ມັນເປັນ ໄປໃດ້ ວິທີໃດ?

   (How it is possible?)

  ຄໍາຕອບຄື:  R & D (Research and Development)

 ☼ພີ່ນ້ອງເພືອ່ນຮ່ວມຊາດ ທີ່ຮັກແພງ. ນີ້ຄືຄວາມແຂງແກ່ນ ຈຸດເດັ່ນຈຸດ ຫຶ່ນງຂອງຣະບົບ ທຸນນິຍົມ ທີ່ສາມາດ ນໍາພາ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງ ມວນມະນຸສ ຊາຕ ໃຫ້ຢູ່ດີ ກິນດີ ໃຫ້ຮັ່ງ ໃຫ້ມີ ໃຫ້ສະດວກ

ສະລາຍ ເໝືອ ກ່ອນ ຣະບົບສັງຄົມນິຍົມ  (Socialism).

         (ຍັງມີຕໍ່)

ຮັກແພງ, ເຖີງເວລາ ທີ່ ພະອານົນ ຈະໄປປິ້ງກ້ວຍຂາຍ ຢູ່ ຕະຫລາດ ຮີມທາງ ເມືອງ ປະທຸມພອນ ແຂວງ ຈາປາສັກ  ກ່ອນ. ພົບກັນໄໝ່ ໂອກາດ ໝ້າ. ໂຊກດີ.