Pasalao

ຖະແຫຼງຂ່າວຜົນການຕັດສິນ ຂອງສານປະເທດມາເລເຊຍ ຕໍ່ຄະດີຫົງສາລິກໄນ

(ຂປລ): ໃນວັນທີ 28 ມັງກອນ 2013 ນີ້ ກົມສົ່ງເສີມການລົງທຶນ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ, ຕາງໜ້າໃຫ້ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດຖະແຫຼງຂ່າວກ່ຽວ ກັບຜົນການຕັດສິນຄະດີ ໂຄງການຫົງສາລິກໄນ ຂອງສານຂັ້ນຕົ້ນປະເທດມາເລເຊຍ.

ເນື້ອໃນບົດຖະແຫຼງຂ່າວ ລະບຸວ່າ: ສານຂັ້ນຕົນ ທີ່ເມືອງກົວລາລຳເປີ ປະເທດມາເລເຊຍ ໄດ້ມີຄຳ ພິພາກສາ ເມື່ອວັນທີ 27 ທັນວາ 2012 ໃຫ້ລົບລ້າງຜົນຄຳຕັດສິນ ຂອງ ຄະນະກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ທີ່ຕັດສິນໃຫ້ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (ສປປ ລາວ) ຕ້ອງຊົດໃຊ້ຄ່າເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ເປັນຈຳນວນເງິນ 56 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ພ້ອມດ້ວຍດອກເບ້ຍ.

ຄະນະກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງໂດຍ ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ແລະ ບໍລິ ສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຕົກລົງວ່າດ້ວຍກົດໝາຍ ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ດ້ວຍຄະນະກຳມະການ ຂອງຄະ ນະກຳມາທິການ ສະຫະປະຊາຊາດ ວ່າດ້ວຍກົດເກນການຄ້າ ລະຫວ່າງປະເທດ ( UN Commission on International Trade Law UNCITRAL ) ໂດຍກຳນົດສະຖານທີ່ພິຈາລະນາຄະດີເປັນ ເມືອງກົວລາລຳເປີ ປະເທດ ມາເລເຊຍ ເພື່ອພິຈາລະນາຂໍ້ຂັດແຍ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນ ຈາກການຍົກເລີກສັນຍາວ່າດ້ວຍການສຳຫຼວດ ແລະ ຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ຖ່ານຫີນລິກໄນ ຢູ່ເມືອງຫົງສາ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ສປປ ລາວ ທີ່ລັດຖະບານໃຫ້ສິດແກ່ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ໃນການສຶກສາ ແລະ ສຳຫຼວດ ເພື່ອການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ຖ່ານຫີນລິກໄນ ສະບັບປີ 1992 ແລະ ການຍົກເລີກສັນຍາ ເພື່ອ ການພັດທະນາໂຄງການໂຮງໄຟຟ້າຄວາມຮ້ອນ ສະບັບປີ 1994.

ເຫດຜົນທີ່ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຍົກເລີກສັນຍາດັ່ງກ່າວ ຍ້ອນລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເຫັນວ່າ ບໍ ລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ບໍ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ການ ສຳປະທານທີ່ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເລີ່ມຕົ້ນດຳເນີນການ ໄດ້ສຳເລັດ ມີເຫດຫຍຸ້ງຍາກເກີດຂຶ້ນຕະຫຼອດມາ ຊຶ່ງລ້ວນແຕ່ເປັນຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກ ທີ່ແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບ ຂອງບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ແຕ່ພຽງຝ່າຍດຽວທັງໝົດ. ເມື່ອເປັນດັ່ງນັ້ນ ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຈຶ່ງເປັນຫວ່ງວ່າ ຫາກການພັດທະນາແຫຼ່ງຖ່ານຫີນ ທີ່ເມືອງຫົງສາ ຊຶ່ງເປັນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ທີ່ມີຄວາມສຳຄັນຂອງປະ ເທດ ໄດ້ແກ່ຍາວອອກໄປຫຼາຍກວ່ານີ້ ຈະສົ່ງຜົນສະທ້ອນຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດ ແລະ ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ກໍໄດ້ເປີດໂອກາດ ແລະ ໃຫ້ເວລາແກ່ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ມາແລ້ວເປັນເວລາຫຼາຍກວ່າ 13 ປີ ແຕ່ໂຄງ ການກໍຍັງບໍ່ສາມາດເລີ່ມຕົ້ນດຳເນີນການໄດ້. ນອກຈາກນີ້ ເມື່ອມີການສົ່ງແຈ້ງການຕາມທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນສັນຍາແລ້ວ ບໍ ລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ກໍບໍ່ສະເໜີແນວທາງແກ້ໄຂຂໍ້ບົກຜ່ອງ ມາຍັງລັດຖະບານ ສປປ ລາວ ພາຍໃນໄລຍະເວ ລາ ທີ່ກຳນົດໄວ້.

ການຍົກເລີກສັນຍາດັ່ງກ່າວ ໃນປີ 2006 ຈຶ່ງເປັນຄວາມຈຳເປັນຂອງລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເພື່ອປະ ໂຫຍດສູງສຸດຂອງປະເທດ ແລະ ເພື່ອໃຫ້ໂຄງການດັ່ງກ່າວສາມາດ ເລີ່ມຕົ້ນໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ. ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຈຶ່ງໄດ້ເປີດປະມູນ ເພື່ອຈັດຫາເອກະຊົນທີ່ມີຄວາມອາດສາມາດ ເຂົ້າມາສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ ໃນການພັດທະ ນາແຫຼ່ງຖ່ານຫີນລິກໄນແຫຼ່ງນີ້ ດ້ວຍວິທີການປະມູນຢ່າງໂປ່ງໄສ ໂດຍມີເອກະຊົນຫຼາຍລາຍສະເໜີຕົວຂໍຮ່ວມປະມູນ.

ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ບໍ່ໄດ້ສະເໜີຕົວຂໍເຂົ້າຮ່ວມປະມູນໃນຄັ້ງນີ້ດ້ວຍ ແຕ່ໄດ້ສະເໜີເລື່ອງຕໍ່ຄະນະ ກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ເພື່ອຂໍໃຫ້ພິຈາລະນາຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ທີ່ເມືອງກົວລາລຳເປີ ປະເທດມາເລເຊຍ ໃນປີ 2007 ໂດຍ ຮຽກຮ້ອງຄ່າເສຍຫາຍ ຈາກການຍົກເລີກສັນຍາດັ່ງກ່າວ ຈາກລັດຖະບານ ຫ່ງ ສປປ ລາວ ເປັນຈຳນວນ 170 ລ້ານໂດ ລາສະຫະລັດ.

ຄະນະກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ໄດ້ມີຄຳຕັດສິນໃນທ້າຍປີ 2009 ໃຫ້ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຊົດເຊີຍ ຄ່າເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ເປັນເງິນລວມ 56 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ພ້ອມດອກເບ້ຍ.

ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ບໍ່ເຫັນດີກັບຄຳຕັດສິນ ຂອງຄະນະກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງດັ່ງກ່າວ ໂດຍ ເຫັນວ່າ: ຄຳຕັດສິນດັ່ງກ່າວ ແມ່ນຢູ່ເໜືອຂອບເຂດ ສິດ ອຳນາດ ຂອງຄະນະກຳມະການຕັດສິນ ຈຶ່ງໄດ້ຍື່ນຄຳຮ້ອງຂໍ ຕໍ່ສານ ຂອງເມືອງກົວລາລຳເປີ ໃນປີ 2010 ເພື່ອຂໍໃຫ້ສານລົບລ້າງຜົນບັງຄັບຂອງຄຳຕັດສິນ ຂອງຄະນະກຳມະການ ແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງດັ່ງກ່າວ ຈົນສານໄດ້ມີຄຳພິພາກສາ ໃຫ້ລົບລ້າງຜົນບັງຄັບ ຂອງຄະນະກຳມະການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ດັ່ງກ່າວ ເມື່ອວັນທີ 27 ທັນວາ 2012.

ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຂໍແຈ້ງໃຫ້ຊາບວ່າ: ການພັດທະນາແຫຼ່ງຖ່ານຫີນ ທີ່ເມືອງຫົງສາ ແຂວງໄຊຍະບູ ລີ ນັ້ນ ຖືເປັນໂຄງການທີ່ຈະສ້າງຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ບໍ່ສະເພາະແຕ່ພຽງ ສປປ ລາວ ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງລວມເຖິງປະເທດ ໄທ ອີກດ້ວຍ. ນອກຈາກນີ້, ໂຄງການນີ້ ຍັງມີຜົນເຮັດໃຫ້ຄວາມຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດ ໂດຍສະເພາະ ການຮ່ວມມື ໃນການພັດທະນາພະລັງງານ ລະຫວ່າງ ສປປ ລາວ ແລະ ປະເທດໄທ ໃຫ້ມີບາດກ້າວຂະຫຍາຍຕົວຍິ່ງຂຶ້ນໄປ.

ການຕັດສິນໃຈຍົກເລີກສັນຍາສຳປະທານ ທີ່ໄດ້ເຄີຍໃຫ້ແກ່ບໍລິສັດ ໄທ-ລາວ ລິກໄນ ຈຳກັດ ໃນປີ 2006 ດັ່ງ ກ່າວ ເປັນການຕັດສິນໃຈ ທີ່ຢູ່ບົນພື້ນຖານຂອງຜົນປະໂຫຍດ ທີ່ປະເທດຊາດຄວນຈະໄດ້ຮັບສູງສຸດເປັນສຳຄັນ ແລະ ທ້າຍສຸດ ການປະມູນເພື່ອຊອກຫາຜູ້ເຂົ້າພັດທະນາໂຄງການລາຍໃໝ່ ກໍເປັນໄປດ້ວຍຄວາມໂປ່ງໄສ ແລະ ຍຸຕິທຳ ໂດຍ ຄຳນຶງເຖິງຄວາມອາດສາມາດຂອງຜູ້ເຂົ້າປະມູນ ທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ໂຄງການພັດທະນາແຫຼ່ງຖ່ານຫີນ ທີ່ເມືອງຫົງສານີ້ ສາ ມາດເລີ່ມຕົ້ນດຳເນີນການພັດທະນາ ຕໍ່ໄປໄດ້./.